تکنولوژی
15نوع بیماری سیب زمینی و روش های مبارزه با آنها
15 نوع بیماری سیب زمینی و روش‌های مبارزه با آنها
۱- پوسیدگی ریشه سیب‌زمینی
علائم بیماری
روی غده سیب زمینی تشکیل اسکلروت های سیاه رنگی است که سطحی بوده و با آب شسته نمی‌شوند (با ناخن به‌راحتی کنده می‌شوند) و بازارپسندی محصول را کاهش می‌دهد
کاشت غده‌های آلوده به اسکلروت در خاک‌های مرطوب موجب مرگ جوانه‌های روی غده و وقفه در رشد آنها می‌شود
ایجاد زخم روی ساقه‌هایی که از غده آلوده می‌رویند
کوتولگی بوته
ارغوانی شدن برگ‌ها
پیچیدگی و زردی برگ‌ها
تشکیل غده‌های هوایی شبیه به بیماری ویروسی و فایتوپالسمایی
ایجاد شانکر به‌صورت لکه‌های قهوه‌ای تیره و فرورفته در قسمت ساقه زیرزمینی
بیماری مشتمل بر دو مرحله مجزا است: آلودگی گیاهان در حال رشد با پدید آمدن شانکر ریزوکتونیایی و دوم آلودگی سطحی غده‌های دختری به‌وسیله سختینه و یا پوشش سیاه رنگ
روش‌های پیشگیری و کنترل بیماری
کاشت غده‌های سالم و عاری از اسکلروت
اجتناب از کشت زودهنگام غده‌های بذری در شرایط سرد و خنک
ضدعفونی غده‌های بذری با استفاده از سموم قارچ‌کش
قبل از کشت بذر با قارچ‌کش‌هایی نظیر رورال تی اس ضدعفونی شود.
عدم کشت سیب زمینی به مدت ۳ تا ۴ سال در زمین‌های آلوده
تناوب زراعی سیب زمینی با غالت و گراس ها به مدت ۳-۲ سال در مناطقی که استرین AG3 قارچ solani بقای بیشتری در خاک دارد، مایه تلقیح عامل بیماری را که خاکزاد است، کاهش می‌دهد.
اخیراً نیز قارچ‌کش سیستمیک تیابندازول توصیه گردیده است.
۲- بیماری پوسیدگی خشک فوزاریومی سیب زمینی (fusarium dry rot potato)
شرایط مساعد بیماری
عامل بیماری خاکزی است
توسعه بیماری در رطوبت نسبی بالای ۷۰ درصد
حرارت ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد
دمای بالای محیط به‌خصوص زمانی که گیاه تحت شرایط استرس خشکی و گرمای شدید دوره رشد قرار دارد موجب تشدید بیماری می‌شود.
استفاده از کودهای فسفره از پیشرفت بیماری می‌کاهد.
استفاده بی‌رویه از کودهای پتاسه و ازته در مزرعه باعث حساسیت غده‌ها می‌گردد.
علائم بیماری پوسیدگی خشک فوزاریومی
علائم معمولاً یک ماه بعد از انبار کردن غده‌ها به‌صورت لکه‌های قهوه‌ای بر روی غده‌ها به‌ویژه در محل زخم‌ها دیده می‌شوند.
به‌تدریج پوست روی لکه فرورفته و چروکیده شده و غده‌ها به حالت مومیایی درمی‌آیند
غده‌ها در طول دوره انبار کردن به این بیماری حساس‌تر می‌باشند.
زردی برگ‌های پایینی و کلروتیک برگ‌های بالای که منجر به پژمردگی گیاه می‌شود.
تغییر رنگ بافت آوندی ساقه و غده
نکروز قهوه‌ای رنگ در محل اتصال استولون و یا چشم‌های غده یا پوسیدگی‌های دایره‌ای شکل داخل غده
ارغوانی شدن قسمت هوایی گیاه
مرگ زودهنگام گیاه
معمولاً پوسیدگی خشک غده سیب زمینی را در انبار موجب می‌شوند ولی ممکن است در رطوبت بالای انبار پوسیدگی تر یا آبدار به وجود آید.
روش‌های پیشگیری و مبارزه
جلوگیری از زخم شدن غده‌ها در زمان برداشت
اجتناب از کاشت غده‌های آلوده به بیماری
کاشت غده‌های بذر سیب زمینی در نواحی عاری از پژمردگی قارچی
جدا کردن غده‌های آلوده و سالم در انبار
ضدعفونی انبار
تهویه مناسب و حفظ دمای انبار در درجه حرارت ۴ تا ۷ درجه سانتی‌گراد
ضدعفونی غده‌های بذری با استفاده از سموم قارچ‌کش
۳- بیماری لکه موجی سیب زمینی بالایت زودرس (blight Early)
علائم بیماری
لکه‌های کوچک قهوه‌ای تیره تا تیره رنگ و زاویه‌داری روی برگچه‌های مسن‌تر در روی قسمت‌های پایینی گیاه پدید می‌آید.
لکه‌ها غالباً شکل نامنظم داشته و مشخصه اصلی آنها وجود حلقه‌های متحدالمرکز داخلی است به همین علت این بیماری لکه موجی نامیده می‌شود
اطراف لکه‌ها غالباً هاله سبز روشن تا زرد رنگی ایجاد می‌شود.
لکه‌ها به‌سرعت توسعه پیدا کرده و ممکن است تمام اندام‌های هوایی گیاه حالت سوخته به خود گیرند
لکه‌های روی غده تیره رنگ گرد و یا بی‌شکل می‌باشند و اغلب گوشت زیر این لکه‌ها خشک، چرمی تا چوب پنبه‌ای و معمولاً قهوه‌ای رنگ هستند.
غده‌های آلوده دچار پوسیدگی شده و به رنگ قهوه‌ای درمی‌آیند
روش‌های پیشگیری و مبارزه
استفاده از واریته های دیررس سیب زمینی جهت کاشت
ایجاد شرایط مناسب برای تقویت رشد بوته‌ها از طریق آبیاری و کودپاشی منظم
کاشت بذر سالم و ضدعفونی شده
جمع‌آوری بقایا و انهدام آنها
اجتناب از کاشت غده‌های صدمه دیده
استفاده از قارچ‌کش‌های محافظتی به‌صورت محلول‌پاشی در مزرعه مانند دیتیوکاربامات ها، هیدروکسید فیتین و کلروتالونیل (هم‌زمان با وقوع بیماری)
۴- بیماری سفید داخلی بادزدگی سیب زمینی (blight Late)
شرایط مساعد بیماری
رطوبت نسبی بالای ۹۰ درصد
بارندگی
آبیاری بارانی
شبنم
دمای شبانه ۱۵-۱۰ درجه سانتی‌گراد و دمای روزانه ۲۱-۱۵ درجه سانتی‌گراد
علائم بیماری بادزدگی سیب زمینی
– لکه‌های کوچک آب سوخته، سبز روشن تا تیره به شکل مدور تا حدی بی‌شکل بر روی برگ‌های پایینی گیاه
– لکه‌ها از نوک یا حاشیه برگ‌ها شروع و به داخل بافت برگ گسترش می‌یابد.
– در شرایط خنک و مرطوب لکه‌ها گسترش یافته و اغلب به‌صورت لکه‌های بزرگ قهوه‌ای تیره یا تیره رنگ درمی‌آید.
– لکه‌ها به یکدیگر پیوسته و موجب بالیت کامل برگ‌ها می‌شود.
– لکه‌ها ممکن است به سمت دم برگ‌ها و ساقه‌های گیاه گسترش یافته و گاهی موجب شکستگی ساقه شوند.
– در شرایط خنک و مرطوب کپک سفید رنگی در سطح پایینی برگ‌ها رؤیت می‌شود.
– اطراف لکه‌ها معمولاً هاله سبز کم‌رنگ تا زرد رنگی تشکیل می‌شود.
– در صورت گسترش بیماری ممکن است تولید بوی نامطبوع پوسیدگی نمایند.
– آلودگی اولیه در غده‌ها موجب توسعه پوسیدگی سطحی و خشکی به رنگ قهوه‌ای متمایل به قرمز می‌گردد
– چنانچه سیب زمینی‌های آلوده در شرایط گرم و مرطوب انبار شوند پوسیدگی توسعه می‌یابد و اغلب، میکروارگانیسم‌های ثانویه به بافت‌های آلوده حمله‌ور شده و آنها را کاملاً می‌پوسانند.
روش‌های پیشگیری و کنترل بیماری
اجتناب از کشت غده‌های آلوده به بیماری
کشت غده‌های بذری سیب زمینی در عمق مناسب
خاک‌دهی پای بوته موجب کاهش خطر ناشی از گسترش آلودگی از قسمت‌های هوایی به غده‌ها می‌شود
حذف غده‌های آلوده و خشک‌کردن غده‌ها قبل از انبارداری و نگه‌داری غده‌ها در انبارهای سرد و با تهویه مناسب
مبارزه شیمیایی با استفاده از سموم محافظتی و قبل از وقوع بیماری می‌بایست انجام گیرد. زمان وقوع بیماری از طریق سیستم پیش‌آگاهی تعیین می‌گردد و تکرار سم‌پاشی نیز بستگی به شرایط محیطی منطقه دارد. در صورتی که بیماری در مزرعه حادث شده باشد، معمولاً از سمومی که خاصیت سیستمیک دارند استفاده می‌شود. لیکن به جهت آن که برخی از نژادهای عامل بیماری ممکن است به ترکیبات سیستمیک مقاومت نشان دهند، معمولاً ترکیبات سیستمیک به‌صورت مخلوط با قارچ‌کش‌های محافظتی به کار می‌روند.
۵- بیماری خال سیاه سیب زمینی
شرایط مساعد بیماری خال سیاه سیب زمینی
از عوامل مؤثر در تشدید آلودگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
خاک شنی و سبک
دمای بالای خاک
زهکشی نامناسب
کمبود و یا بیش‌بود نیتروژن و فسفر خاک
در انبار نیز رطوبت پایین ۹۰ درصد و دمای بالای ۱۰ درجه سانتی‌گراد موجب گسترش بیماری در غده‌های سیب زمینی می‌شود.
علائم بیماری
ابتدا در مزرعه به‌صورت پژمردگی و زردی شاخ و برگ و قسمت‌های فوقانی بوته‌ها ظاهر می‌شود. علائم بیماری در این مرحله مشابه علائم پژمردگی ناشی از ورتیسلیوم و فوزاریوم بوده و تشخیص عامل بیماری را غیرممکن می‌سازد
با پیشرفت بیماری، بوته‌های آلوده قهوه‌ای رنگ شده و در نهایت از بین می‌روند.
تعداد زیادی سختینه سیاه رنگ (اندام استراحتی قارچ) بر روی بافت ساقه آلوده نمایان می‌گردد.
بارزترین علائم بیماری بر روی ساقه زیرزمینی گیاه آلوده پدید می‌آید. بافت‌های کورتکس این قسمت معمولاً پوست‌ریزی شده و بافت آوند چوبی گیاه کاملاً نمایان و به رنگ ارغوانی درمی‌آید و سختینه های سیاه رنگ قارچ در سطوح داخلی و خارجی ساقه چوبی تشکیل می‌گردد.
روش‌های پیشگیری و کنترل بیماری
استفاده از بذر سالم و عاری از آلودگی
تناوب زراعی طولانی مدت با غالت و عدم استفاده از گیاهان خانواده Solanaceae در تناوب با سیب زمینی
رعایت اصول بهداشتی در مزرعه و انبار
اجتناب از آبیاری بیش‌ازحد مزرعه و زهکشی مناسب خاک
بالا نگه‌داشتن رطوبت انبار بالای ۹۰ درصد و نیز پایین نگه‌داشتن دمای انبار در حدود ۴ درجه سانتی‌گراد
۶- بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی
علائم بیماری
در ابتدا از قسمت‌های پایین گیاه شروع شده و به‌تدریج به سمت قسمت‌های فوقانی گیاه گسترش می‌یابد
در اغلب اوقات تنها برگ‌های رأس گیاه سبز باقی می‌مانند برگ‌های پژمرده ابتدا زرد روشن و نهایتاً قهوه‌ای رنگ می‌شوند
علائم ابتدایی بیماری به‌صورت زردی یک‌طرفه برگ‌ها در روی بوته و یا ساقه و در قسمتی از برگ‌های گیاه ظاهر می‌شود
سپس گیاهان آلوده ممکن است به‌سرعت و یا به‌طور آهسته بسته به‌شدت بیماری پژمرده شده و از بین روند
پیچیدگی و سوختگی انتهایی برگچه‌ها در بوته‌های آلوده
حلقه آوندی قسمت‌های پایین ساقه و غده سیب زمینی به رنگ قهوه‌ای روشن در آمده به‌طوری‌که تغییر رنگ در غده از انتهای استولونی غده شروع و تا اواسط غده از داخل گسترش می‌یابد.
در غده‌های شدیداً آلوده همچنین حفراتی در داخل گوشت پدید آمده و در اطراف چشم‌های روی غده تغییر رنگ صورتی و یا تیره رنگی ظاهر می‌شود.
روش‌های کنترل و پیشگیری
تناوب زراعی با گیاهان غیرمیزبان نظیر غلات، بقولات و اجتناب از کاشت گیاهان خانواده سولاناسه به‌ویژه بادمجان در تناوب با سیب زمینی
آلودگی با نماتدهایی نظیر نماتد مولد زخم، نماتد مولد گره و نماتد سیستی موجب افزایش شدت و تراکم بیماری پژمردگی ورتیسلیومی می‌شود، بنابراین فومیگاسیون خاک با نماتدکش‌ها به‌منظور کنترل نماتد توصیه می‌گردد.
آغشته نمودن بذر سیب زمینی با قارچ‌کش‌های ضدعفونی‌کننده مناسب
۷- پژمردگی باکتریایی سیب زمینی
علائم بیماری
پژمردگی و سبز خشک شدن کل بوته
گاهی در اندام‌های هوایی هیچ‌گونه علائمی دیده نمی‌شود ولی در غده‌ها آثار بیماری به‌صورت سیاه شدن آوندها مشاهده می‌گردد.
چنانچه غده آلوده برش داده شود ترشحات باکتری به‌صورت قطرات سفید رنگی از آوندها خارج می‌شوند.
غالباً در ناحیه چشم غده‌ها مواد چسبنده‌ای خارج می‌شود که باعث چسبیدن خاک به محل آلودگی می‌شود
روش‌های پیشگیری و کنترل بیماری
کاشت بذر سالم در زمین‌های غیرآلوده
مبارزه با علف‌های هرز مزارع سیب زمینی همچنین سلمه تره، پنیرک و ماشک
استفاده از ارقام مقاوم و متحمل
تعویض تاریخ کشت به‌منظور مواجه نشدن دوره رویش فعال گیاه با درجه حرارت زیاد و رطوبت بالای خاک
۸- پوسیدگی نرم باکتریایی و ساق سیاه سیب زمینی
علائم بیماری پوسیدگی نرم باکتریایی
ایستا بودن بوته
ظهور رنگ سبز روشن تا زرد روی شاخ و برگ
لوله‌ای شدن برگ‌ها به سمت بالا
سیاه شدن ساقه در قسمت تحتانی هم سطح خاک و انهدام ساقه
پژمردگی کل بوته
غده‌های سیب زمینی پس از کاشت و یا قبل از برداشت و در زمان انبارداری ممکن است به بیماری آلوده شده و پوسیدگی نرم غده ایجاد شود.
علائم بر روی غده‌ها ابتدا به‌صورت لکه‌های کوچکی دیده می‌شوند که به‌تدریج بزرگ شده و تاول‌زده به نظر می‌رسند
سطح خارجی غده‌های آلوده ممکن است سالم به نظر برسد ولی داخل آن به توده‌ای نرم و لزج تبدیل می‌گردد.
اگر پوست غده شکافته شود مایع لزجی بیرون می‌آید
معمولاً بعد از مدتی از غده‌های آلوده بوی بدی به مشام می‌رسد.
در هوای خشک غده‌های آلوده خشک و چروکیده می‌شوند.
روش‌های مبارزه و پیشگیری
رعایت بهداشت زراعی به‌صورت جمع‌آوری غده‌های باقی‌مانده در خاک و انهدام آنها
اجرای تناوب زراعی با استفاده از غالت و سایر گیاهان غیر حساس
استفاده از غده‌های بذری سالم
تنظیم دوره‌های آبیاری و عدم آبیاری زیاد
حذف بوته‌های آلوده در مزرعه به‌منظور جلوگیری از گسترش آلودگی به بوته‌های سالم
زهکشی مناسب خاک
آغشته نمودن غده‌های بذری با قارچ‌کش‌های مناسب قبل از کاشت به‌منظور کاهش آلودگی فوزاریومی و سایر پاتوژن هایی که راه ورود باکتری به سیب زمینی را هموار می‌کند.
در صورت استفاده از غده‌های برش یافته برای کاشت، باید قطعات بذری را قبل از کاشت به مدت ۴ روز در دمای ۱۵-۱۲ درجه سانتی‌گراد قرار داده تا قسمت‌های برش یافته چوب پنبه‌ای شوند و یا می‌توان از آنتی‌بیوتیک‌هایی برای محافظت قطعات بذری استفاده نمود
۹- بیماری اسکب معمولی (جرب معمولی) سیب زمینی
شرایط مساعد بیماری
اغلب گونه‌های باکتری در حرارت بین ۱۰ تا ۳۷ درجه سانتی‌گراد رشد می‌نمایند.
بهترین دما برای توسعه بیماری اسکب معمولی دمای ۲۴ -۱۹ درجه سانتی‌گراد است.
وقوع جرب در سیب زمینی با رطوبت بالای خاک در خلال دوره تشکیل غده و چندین هفته پس از آن، به‌شدت کاهش می‌یابد.
عامل بیماری از طریق انتقال خاک آلوده توسط باد، آب آبیاری و یا وسایل مکانیکی منتقل می‌شود. همچنین ممکن است توسط کودهای دامی در مزرعه منتشر شود.
علائم بیماری
قسمت‌های هوایی گیاه علائمی را به وجود نمی‌آورد و در اغلب مناطقی که سیب زمینی کشت می‌شود به‌عنوان بیماری غده محسوب می‌شود و تنها، کیفیت غده را تحت تأثیر قرار داده و موجب پائین آمدن ارزش بازاری آن می‌شود،
ولی در عملکرد محصول تأثیر چندانی ندارد.
آلودگی به این باکتری محدود به اندام‌های زیرزمینی گیاهان بوده
نکروز (قهوه‌ای شدن) بافت‌ها اغلب اولین علائم این بیماری است.
لکه‌های قهوه‌ای تا قهوه‌ای تیره با دوایر نامنظم و لایه‌های چین‌وچروک چوب پنبه‌ای در اطراف و مرکز لکه‌های فرو رفته در غده‌های آلوده سیب زمینی مشاهده می‌شود
در ابتدا لکه‌های کوچک، قهوه‌ای و اندکی برجسته هستند، اما این لکه‌ها وسعت یافته و به‌هم‌پیوسته و چوب پنبه‌ای می‌شوند
زخم‌ها به زیر سطح غده توسعه می‌یابد و هنگامی که بافت چوب پنبه‌ای برداشته می‌شود، فرورفتگی‌هایی به عمق ۱ تا ۵ میلی‌متر در غده دیده می‌شود
لکه‌های روی غده ممکن است به‌صورت های مختلفی اعم از سطحی، برجسته و یا حفره‌ای و عمقی بر روی سیب زمینی تشکیل شود.
امکان دارد لکه‌ها روی غده به‌هم‌پیوسته و بیشتر قسمت‌های سطح غده را فرا گیرند
لکه‌های حفره‌ای اغلب به رنگ قهوه‌ای تیره می‌باشند.
روش‌های پیشگیری و مبارزه
پرهیز از کاشت غده‌های بذری آلوده سیب زمینی
عدم مصرف کودهای تازه حیوانی، خاکسترچوب و یا آهک زیاد
رعایت تناوب زراعی ۳ تا ۴ ساله و عدم کشت گیاهان حساس به اسکب نظیر چغندرقند، ترب، هویج و شلغم در تناوب با سیب زمینی و استفاده از کود سبز گیاهانی مثل چاودار، ارزن و جو دوسر جمعیت این بیمارگر را کاهش می‌دهد.
استفاده از مواد اصلاح‌کننده خاک نظیر سولفور، ژیپس و سوپر فسفات قبل و در حین کاشت سیب‌زمینی مانع ایجاد اسکب معمولی می‌گردد
نگاه داشتن pH خاک بین ۵ تا ۵/۳ که در کنترل بیماری نقش بسزایی دارد.
تنظیم آبیاری (رطوبت پایین خاک برای بیماری جرب مناسب است)
استفاده از گوگرد در خاک (سبب کاسته شدن میزان وقوع و شدت بیماری می‌شود)
۱۰- لوله‌ای شدن برگ سیب زمینی
نحوه انتقال بیماری
از طریق غده منتقل می‌شود
انتقال آن از گیاهی به گیاه دیگر به‌وسیله شته‌ها به‌ویژه شته سبز هلو Myzus persicae صورت می‌گیرد
این ویروس به‌وسیله پیوند نیز منتقل می‌شود.
این ویروس به‌وسیله عصاره گیاهی نمی‌تواند انتقال یابد.
علائم بیماری
آلودگی اولیه ویروس توسط شته‌های ناقل ویروس طی فصل زراعی انجام می‌گیرد:
زردی و پیچیدگی برگ‌های فوقان
ایجاد رنگ ارغوانی در حاشیه برگچه‌ها
داخل گوشت غده‌های ارقام حساس نکروز مشبک ظاهر می‌شود.
آلودگی ثانویه در بوته‌های کشت شده از غده‌های بذری آلوده به ویروس:
لوله‌ای شدن برگ‌های تحتانی
حاشیه برگ‌های فوقانی بوته زرد کم رنگ
کوتولگی
برگ‌ها ضخیم و چرمی با بافت شکننده‌اند که به هنگام فشردن آنها در دست خرد می‌شوند
تولید غده‌های کمتر و کوچک‌تر نسبت به بوته سالم
روش‌های پیشگیری و کنترل بیماری
کاشت غده‌های سالم و عاری از ویروس
کندن بوته‌های آلوده و از بین بردن آنها به‌منظور کاهش منبع آلودگی
برداشت زودهنگام سیب زمینی یا از بین بردن و خشک نمودن شاخ و برگ‌ها در مزارعی که غده‌های گواهی شده و بذری تولید می‌نمایند.
استفاده از روش حرارت درمانی با قرار دادن غده‌های سیب زمینی در دمای ۵/۳۷ درجه سانتی‌گراد به مدت ۲۵ روز تنها ویروس PLRV به‌وسیله این روش از غده‌های بذری سیب زمینی حذف می‌شود
کنترل حشرات ناقل با استفاده از حشره‌کش‌های سیستمیک
۱۱- ویروس Y سیب زمینی
نحوه انتقال
توسط شته و به‌صورت ناپایا منتقل می‌شود.
ین ویروس از طریق تلقیح مکانیکی، پیوند و قلمه هم قابل‌انتقال است.
علائم بیماری
علائم در آلودگی اولیه:
نکروز
کم رنگ شدن و یا زردی برگچه‌ها
ریزش برگ‌ها
مرگ زودرس بوته‌ها
ایجاد لکه‌های نکروز به‌صورت نقاط تیره رنگی روی رگبرگ‌ها و یا حلقه‌های تیره در متن برگ که ممکن است سبب تخریب بافت برگ و خشکیدگی آن شود.
علائم در آلودگی ثانویه:
کوتولگی بوته
پیچیدگی و تاولی شدن سطح برگ
موزاییک
این بیماری معمولاً روی غده علائمی ایجاد نمی‌کند ولی در برخی از سویه‌های این ویروس روی غده علائم مانند ایجاد ترک، بدفرم شدن و بروز حلقه‌های تیره و روشن در سطح یا داخل گوشت غده مشاهده می‌گردد.
روش‌های پیشگیری و کنترل بیماری
کاشت غده‌های بذری سالم و عاری از ویروس
حذف بوته‌هایی دارای علائم بیماری در مزارع تولید بذر سیب زمینی
برداشت غده‌های سیب زمینی قبل از شروع پرواز شته‌ها
استفاده از ارقام مقاوم به بیماری
۱۲- ویروس X سیب زمینی
نحوه انتقال
توسط حشرات ناقل و نیز غده‌های بذری و دانه گرده قابل‌انتقال نیست
این ویروس از طریق مکانیکی و تماس بین گیاهان منتقل می‌شود
علائم بیماری
موزاییک تیره و روشن در بین رگبرگ برگچه‌ها و گاهی به‌صورت نهان است.
سترین های بیماری‌زای شدید ویروسی ممکن است باعث خشن شدن و چروکیدگی بافت برگ و موجی شدن لبه‌های برگ شود.
ویروس X سیب زمینی به‌تنهایی و یا به همراه ویروس A و یا Y سیب زمینی ممکن است موجب پیچیدگی و قهوه‌ای شدن بافت برگ گردد. ویروس X سیب زمینی به‌تنهایی و یا به همراه ویروس A و یا Y سیب زمینی ممکن است موجب پیچیدگی و قهوه‌ای شدن بافت برگ گردد.
روش‌های پیشگیری و کنترل بیماری
استفاده از بذر عاری از ویروس و جلوگیری از آلودگی بر اثر تماس با گیاهان یا غده‌های آلوده
استفاده از ارقام مقاوم
ضدعفونی البسه کارگران و ماشین‌آلات کشاورزی قبل از ورود به مزارع
حذف بوته‌های آلوده
۱۳- ویروس A سیب زمینی
نحوه انتقال
انتقال ویروس توسط حشرات ناقل نظیر شته‌ها به‌صورت ناپایاست
این ویروس از طریق تلقیح مکانیکی نیز منتقل می‌شود
با غده‌های بذری قابل‌انتقال نیست.
علائم بیماری
به‌صورت خطوط زرد روشن و پیچیدگی گیاهان سیب زمینی به همراه موزاییک خفیف ظاهر می‌شود
حاشیه برگ‌های آلوده موجی شده
برگ‌ها در محلی که رگبرگ‌ها فرو رفته و ناحیه بین رگبرگ‌ها بالا آمده کمی خشن می‌شوند
گیاهان آلوده حالت باز شدن پیدا می‌کنند زیرا ساقه‌ها به طرف بیرون پیچ خورده‌اند.
روش‌های پیشگیری و کنترل بیماری
کاشت غده‌های بذری سالم و عاری از ویروس
کاشت ارقام مقاوم
کندن و از بین بردن گیاهان آلوده به‌محض تشخیص آنها در مزرعه
رعایت بهداشت زراعی جهت اجتناب از انتقال مکانیکی ویروس
۱۴- جارویی شدن سیب زمینی (broom witches Pot
نحوه انتقال
از طریق غده، سس و پیوند قابل‌انتقال است
چند گونه زنجره نیز به‌عنوان ناقلین این بیماری گزارش شده‌اند
علائم بیماری
گیاهان آلوده رنگ پریده
کوتولگی
حاشیه برگ‌ها اغلب زرد مایل به قرمز
این گیاه تعداد زیادی ساقه و شاخه‌های باریک و دوکی شکل تولید می‌کنند.
اغلب بوته‌های آلوده غده‌های کوچک، زنجیره وار و یا به‌صورت دانه‌هایی در امتداد استولن تشکیل می‌دهند.
روش‌های پیشگیری و کنترل بیماری
استفاده از غده‌های عاری از بیماری
حذف بوته‌هایی که علائم بیماری را نشان می‌دهند
استفاده از حشره‌کش‌های مناسب برای از بین بردن زنجره های ناقل و جلوگیری از گسترش بیماری
۱۵- نماتد مولد غده
علائم بیماری
بازماندن گیاه از رشد
زردی
کلروز
مرگ گیاه
گیاهان آلوده در دماهای بالا (در ساعات گرم روز) و تحت فشار رطوبتی زود پژمرده می‌شوند
ممکن است آلودگی ایجاد شده توسط نماتدها هیچ علائم هوایی در برنداشته باشد
باعث ایجاد گال هایی بر روی ریشه گیاه می‌گردد
تمام گونه‌های Meloidogyne باعث ایجاد برآمدگی و گال هایی روی سطح غده‌های آلوده و ریز شدن آنها می‌گردند.
روش‌های پیشگیری و کنترل بیماری
شرکت مجموعه کشاورزی الوند در اینستاگرام
تناوب زراعی می‌تواند در کاهش جمعیت نماتدها مفید باشد
آیش مزارع آلوده به نماتد
از بین بردن بقایای سیب‌زمینی‌های آلوده برای کاهش جمعیت نماتدها
استفاده از گیاهان تله در کاهش جمعیت موثر است
